Romanya’da 2021 nüfus sayımına göre 20,945 Türk ve 18,156 Tatar Türkü olmak üzere 40 bine yakın soydaşımız yaşamaktadır. Romen mevzuatı, milli azınlıklara dil, din, kültür ve etnik özelliklerini ifade etme ve koruma hakkı ile anadilde eğitim imkanı tanımıştır. Romanya'da yaşayan Türk - Tatar soydaşlarımız, resmi olarak tanınan 18 azınlık grubu içerisinde yer almakta ve kurdukları Birlikler aracılığıyla kendilerine tanınan anayasal haklardan yararlanmaktadır. Romanya’nın soydaşlarımıza yönelik olumlu yaklaşımı azınlıklar bağlamında bölge ülkelerine örnek teşkil edebilecek niteliktedir. Azınlıklara yönelik sözkonusu müspet havayı tasvir etmek amacıyla "Dobruca Modeli” tanımı kullanılmaktadır.

Soydaşlarımızın Parlamento'da birer temsilci bulundurma hakları vardır. Türk azınlık Romanya Demokrat Türk Birliği (RDTB), Tatar azınlık ise Romanya Müslüman Tatar Türklerinin Demokrat Birliği (RMTTDB) isimli birlikler çatısı altında örgütlenmişlerdir.

Soydaşlarımızın dini alandaki yetkili kurumu Köstence merkezli Romanya Müslümanları Müftülüğü’dür. Müftü, soydaş imamlar ve soydaş derneklerinin temsilcilerinden oluşan Romanya İslam Şurası tarafından seçilmektedir. Diyanet İşleri Başkanlığımız Romanya Müftülüğü’yle yakın ilişki halinde soydaş ve vatandaşlarımıza din hizmetlerinin sunulmasında önemli çalışmalar yapmakta, bu çerçevede, Köstence Başkonsolosluğumuz bünyesinde görevli Din Hizmetleri Ataşemiz ile Diyanet İşleri Başkanlığımızca atanan din görevlileri Romanya’da görev yapmaktadır.

Romanya'da soydaşlarımıza yönelik eğitim veren en önemli kuruluş, Türkiye ile Romanya Milli Eğitim Bakanlıkları arasında 1995 yılında imzalanan bir protokol çerçevesinde eğitime açılan Mecidiye Kemal Atatürk Ulusal Koleji'dir. Kolej, Osmanlı döneminde 1610 yılında Babadağ’da kurulan, daha sonra 1901 senesinde Mecidiye’ye taşınan ve 1967 yılında kapatılan "Müslüman Semineri" adlı okulun devamı olarak görülmektedir. Soydaşların yoğun olduğu Mecidiye’de, kültürel kimliklerinin korunması amacıyla kurulan kolejin, Türk kültürünün yaşatılması ve Türkçenin öğretilmesinde önemli rolü bulunmaktadır. Dobruca bölgesinde devlet okullarında Türkçe ve din dersleri veren öğretmenler ile Romanya Müslümanları Müftülüğü’ne bağlı din görevlilerinin çoğunun Kemal Atatürk Ulusal Koleji mezunu olması kolejin soydaşlar bakımından taşıdığı önemin göstergesidir. Anılan kolej ile Köstence'de soydaş çocukların yoğun olduğu Romen devlet okulu Zübeyde Hanım Anaokulu'nda Milli Eğitim Bakanlığımız tarafından atanan öğretmenler görev yapmaktadır. Ayrıca, Türkiye Maarif Vakfı’nın 2019 yılında faaliyete geçen ve bir AB ülkesinde açılmış ilk Maarif Vakfı Okulu olma özelliğini taşıyan Bükreş Uluslararası Maarif Okulu’nun yanı sıra, soydaşlarımızın yoğun olarak yerleşik olduğu Köstence’de de bir okul açmak için çalışmalarını sürdürmektedir.

Köstence'deki tek devlet üniversitesi olan Ovidius Üniversitesi bünyesinde bulunan Romence-Türkçe ve İngilizce-Türkçe bölümleri soydaşlarımızın anadil eğitimi ile öğretmen ve tercüman ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli rol oynamaktadır. Ülkemizden bir okutman da anılan üniversitede görev yapmaktadır.

2011 Kasım ayında Bükreş ve Köstence'de faaliyetlere başlayan Yunus Emre Türk Kültür Merkezleri Türkçe dil eğitiminin yanısıra, gençlere ve kadınlara yönelik çeşitli kurs ve aktiviteler düzenlemekte, Türk dili ve kültürünün yaygınlaşmasında önemli bir görev ifa etmektedir. Keza İstanbul’da faaliyete geçen Dimitri Kantemir Romen Kültür Merkezi önemli kültürel etkinlikler gerçekleştirmektedir.

TİKA Bükreş Koordinasyon Ofisi, Romen makamlarıyla işbirliği halinde Türkiye ile Romanya arasında kalkınma işbirliğini geliştirmeye yönelik projelere ilaveten, ortak taşınmaz kültürel mirasımızın restorasyonu ve soydaşlarımızın kültür ve eğitim alanında ihtiyaçlarının karşılanması için çalışmalar yürütmektedir.

Romanya'da vatandaş ve soydaşlarımız tarafından Türkçe olarak hazırlanan süreli yayınlar mevcuttur. Ayrıca, Türk-Tatar soydaşlarımıza hizmet vermek üzere 2009 yılında faaliyete geçirilen “Radyo T” yayınlarını sürdürmektedir.